سایت رویدادهای مرکز تربیت مربی و پژوهش های فنی و حرفه ای

اقدام پژوهی یا پژوهش در عمل، یکی از روش های تحقیق مختلط است که در آن هم از داده های کمی و هم از داده های کیفی جهت تبیین پدیده ها بهره گرفته می شود. اقدام پژوهی ترکیبی از پژوهش و عمل است که پژوهشگر در فرآیند آن تلاش می¬کند تا مسئله را بشناسد و برای حل یا کاهش عوارض آن، بکوشد. در تعریف دیگری اقدام پژوهی عبارت است از فعالیت علمی در محیط کاری که در آن، محقق یا محققان، با روشی ابتکاری برای تبدیل وضع موجود(نامطلوب) به وضع مطلوب فعالیت می کنند. هر چند ادبیات و کاربرد اقدام پژوهی، اغلب زمینه های فرهنگی و آموزشی را به ذهن متبادر میکند و بیشترین تحقیقات انجام شده در این حوزه توسط معلمان و در آموزش و پرورش صورت گرفته، ولی در بسیاری از سازمان ها نیز برای بهبود شرایط بکار گرفته شده است.

نظریات جان دیویی در اوایل قرن بیستم مبنی بر ضرورت "پیوند بین عمل و علم" و "یادگیری از طریق انجام دادن"، نقش مهمی در توسعه رویکرد علمی جدید ـ اقدام پژوهی ـ داشت. اما اولین بار این مفهوم توسط کرت لوین در سال 1946 ابداع و به نام او ثبت شد. جان کولیر نیز در همان زمان، کارهای زیادی در مورد اقدام پژوهی انجام داده بود که بعدا منتشر شد. در سال 1953 استفن کوری با انتشار کتابی به نام "تحقیق در عمل برای بهبود فعالیت های تدریس مدرسه" تأثیر زیادی بر گسترش اقدام پژوهی در آموزش گذاشت. کوری معتقد بود که معلمان، خود باید نتایج تحقیق خودشان را بدست آورند، زیرا در این صورت بهتر می توانند از این نتایج برای بهبود تدریس شان استفاده کنند. به واسطه تلاشهای کوری بود که این نوع تحقیق به عنوان شکلی از آموزش ضمن خدمت معلمان در ایالات متحده ارائه گردید، هرچند که با مخالفت محققان دانشگاهی، تا دهه 80 میلادی با محدودیت هایی مواجه گردید. اقدام پژوهی در کشورمان از اوایل دهه 70 شمسی مورد توجه آموزش و پرورش قرار گرفت و با حمایت های صورت گرفته، به تدریج در بین فرهنگیان توسعه یافت.